İlk ve Orta Öğretimde, Sıradışı; Öğrenci, Öğretmen ve Okul Vakalarının Çoklu Verimli Disipliner Anlayışıyla (Multi Disipliner Bir Anlayışla) Kategorize                                                                             Edilip, Çözümlerine Yönelik Bilimsel Bir Çalışma

 

Tezin Yürütücüsü: Cihan SELİMOĞLU   Danışman: Prof. Dr. Nasip DEMİRKUŞ

 

 

1-Tezin Amacı ve Önemi:

 

Eğitimde; öğrenci ve öğretmenlerin davranışlarının eğitim-öğretim süresince sinerjik, uyumlu eylemler ve iletişimler halinde olması çok büyük önem taşımaktadır.

Bu uyum ve sinerjinin, eğitim-öğretim ortamında gösterilen davranışlara verilen tepkilerin öğrencilerin bilişsel, duyuşsal, devinimsel ve bedensel gelişimleri ile beraber davranışın gösterildiği ortamın fiziksel ve sosyoekonomik duruma uyumuyla doğru orantılı olarak arttığı bütün eğitim disiplinleri tarafından kabul görmektedir.

Bu uyum ve sinerjinin büyük  önem taşıdığı günümüzde eğitim sürecinde yaşanan sıra dışı vaka’lara gösterilen tepkilerin neler olduğu ve bu tepkilerin doğruya ne kadar yakın olduğu öncelikli eğitim sorunlarındandır.

Bu sorunlara çözüm bulmak amacıyla YYÜ Eğitim Fakültesi 4. ve 5. sınıf öğrencilerinden eğitim-öğretim süreci boyunca yaşadıkları öğretmen-öğrenci vaka’larından 5-6 tane istenmiştir.

 

Bu yaşanmış sıra dışı gerçek vaka’lar

a)Yaşanan çözüm

b)Yaşanmış her vaka için öğrencinin önerdiği çözüm

c)Sınıfın tartışarak önerdiği çözüm

d)Pedagogların önerdiği çözüm

Olan çözümlerden Pedagogların çözümü baz alınarak  ve doğru kabul edilen çözümler diğer çözümlerle SPSS11 paket programında istatistiklere dökülecektir.

 

Amaç;

-Yaşanan sıra dışı öğrenci vakalarının yüzde kaçına doğru tepki gösteriliyor.

-Öğretmen adaylarının yüzde kaçı gerçek çözüme yaklaşmıştır.

-Sınıfça önerilen çözümlerin yüzde kaçı doğru tepkiyi ortaya koymuştur.

-Üniversitelerimizde Okul DeneyimiI, Okul Deneyimi-II ve Öğretmenlik Uygulamaları-! derslerinde öğretim üyesi, öğretmen adayları ve okuldaki uygulama öğretmenlerinin davranışları arasında Eğitime yönelik pozitif ve olumlu davranış-tepki ilişkileri geliştirmek.

-Öğretmen adaylarının ve öğretim üyelerinin eğitilmesi için bilimsel envanterler ortaya çıkarmak.

-Değerlendirme sonuçlarını internet üzerinde, kitap ve makale olarak deklare etmek.

-Bundan sonra bu tip verilerin toplanması ve bir vaka havuzu ve çözümlerinin paylaşılabileceği MEB ve üniversitelerin ilgili kurumları destekli dinamik öğrenci-öğretmen sıra dışı vaka havuzu oluşturulması.

-Öğrencilerin eğitim süresince yaşa ve gelişimlerine bağlı olarak bedensel, devinimsel ve bilişsel davranışlarının çizelgesini ortaya koymak.

-Bundan sonra bu tip çalışmalara örnek teşkil etme.
-Alınan vaka sonuçları ve soruları yaş gruplarına göre dizayn edilir ve öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerinde kullanılır.
-Sonuç olarak her yaş grubunun özgün davranış ve özellikleri ile vaka yaş grupları arasında ilişki kurulur ve eğitimde kullanılır.

2-) Literatür Bildirişleri:

Konuyla ilgili internet üzerinde arama yapmak üzere google arama motorundan “Öğrenci Davranışları”, “Eğitimde Sıra dışı Vakalar ve Olaylar”, “Öğrenci Davranışlarına Tepki” kavram ve deyimleri arama motoru kurallarına uygun olarak 01-10-2007-27-10-2007 tarihleri arasında arama yapılmış bunların içinde değer bulunan makale ve bilgilerin internet adresleri alınmış ve konuyla ilişkilendirilmiştir.

Bu şekilde edinilen bilgilerde konuyla ilgili derli toplu bilimsel verilere dayalı bilgilere rastlanmamıştır. Ancak yapılanlar söyle sıralanabilir.

 

İnternet Adresleri:

http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/145/ergun.htm  

http://www.epo.hacettepe.edu.tr/eleman/nuray_hoca/makaleler/sinif_ici.htm

http://www.ogretmencantasi.com/component/option,com_smf/Itemid,44/topic,294.msg1132/

http://209.85.129.104/search?q=cache:D9OCtu8Zu1EJ:suleone.sitemynet.com/    

http://209.85.129.104/search?q=cache:DXzqloGeWRMJ:www.trabzonram.com  

http://aziziye.k12.tr/lise/pdr/sinificiogretmen.htm

http://mucur.meb.gov.tr/nisanbulteni.htm

http://public.cumhuriyet.edu.tr/~aturer/sinifyonnotlar.htm

http://www.cagdasegitim.org/?set=aylik&durum=makale&id=8&sorgu=200509

http://209.85.129.104/search?q=cache:Y8UUmItWApcJ:ftp://edremitmem.dtdns.net

http://www.rehberlik.biz/index.php?option=com_content&task=view&id=373&Itemid=3

http://egitisim.inonu.edu.tr/ozlem_etkili_iletisim.htm

http://www.cember.net/forums/showarticle/607829

http://www.egitimciyiz.com/v1/modules/news/print.php?storyid=2331

http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/sbd/sbd15/sbd-15-19.pdf

http://mimoza.marmara.edu.tr/~etemlevent/dersnotlari/5_Ogretmen_Ogrenci_Iliskisi.doc

http://egitisim.inonu.edu.tr/bilal_kuralsiz.htm

 

İlköğretim I. Aşama Öğretmenlerinin Sınıfta Gözlemledikleri Problem Davranışlar Makalesinde; sınıf Öğretmenlerinin sınıfta gözlemledikleri problem davranışlar belirlenmiştir.

            Öğretmen Öğrenci İlişkisi çalışmasında; öğretmen ve öğrenci ilişkisinin olumlu olması durumunda eğitim-öğretim sürecine bulunduğu katkılardan bahsedilmiştir.

            Öğretmen davranışlarının neden olduğu olası istenmeyen öğrenci davranışları çalışmasında; öğretmenlerin hangi olumsuz davranışlarının hangi olumsuz öğrenci davranışlarına sebep olacağı tablo halinde verilmiştir.

            Etkili Bir Öğrenme Ortamını Sınıfımda Nasıl Oluşturabilirim çalışmasında; etkili bir öğrenme ortamının özelliklerinden ve sınıfta nasıl oluşturulacağından bahsedilmiştir.

            Kritik Durumlarda Öğretmen Davranışları-II makalesinde kritik vak’alarda öğretmenlerin yapması gerekenler konusunda bir çalışma yapılmıştır.

            Ortaöğretimde Şiddet Araştırması çalışmasında; ortaöğretim öğrencilerinin şiddete ne şekilde ve hangi oranda maruz kaldıkları araştırılmıştır.

            Öğretmen ve öğrenci ilişkisi çalışmasında; Öğretmen – öğrenci ilişkisinin niteliğinin öğretilmesinde temel etken olduğunun benimsenmesi, bilinmesi gerektiği vurgulanmıştır.

            Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Çözüm Yolları makalesinde; hayali istenmeyen öğrenci davranışlarına çözüm önerileri getirilmiştir.

            Sınıf içi Öğretmen Davranışları Üzerine Bir Araştırma adlı Makalede; Öğretim elemanlarının, meslekteki kıdemleri ile davranışları gösterme düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır.

            Sınıf İçinde Öğretmen Davranışları makalesinde; öğretmenlerin okuldaki rolleri ve sınıf içinde sergilemek durumunda olduğu davranışlara ilişkin ipuçları verilmiştir.

            Sınıf Yönetimi Açısından Etkili Öğretmen Davranışları çalışmasında; etkili ve verimli öğretmen davranışlarının neler olduğu belirtilmiştir.

            Sınıfta Etkili İletişim Becerilerinin Kullanımı çalışmasında öğrencilerle etkili iletişim için notlar verilmiştir. 

            Sınıfta Kurallara Uymayan Öğrencilerin Davranışları Nasıl Düzeltilir Çalışmasında; istenmeyen davranışın tanımı, nedenleri ve bu davranışlara tepki olarak verilebilecek olan yaklaşımlar hakkında bilgi verilmiştir.

 
3-) Basılı Kaynak:

 

Basılı kaynaklardan edinilen bilgiler (listelenen kaynaklar) genellikle kişilik gelişimi süresince öğrencilerin okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve yükseköğretimde gelişimleri süresince zamana bağlı olarak gösterdikleri bedensel, devinimsel ve bilişsel gelişim ile ilgili büyüme gelişme ve olgunlaşmanın birbiriyle özdeşleşen ve ilişkilenen davranış gelişimi ve becerilerini içermektedir.

Konuyla ilgili ölçme ve değerlendirme konusunda bilgiler bulunmakla beraber kaynaklar aşağıda listelenmiştir.

Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi adlı eserin özellikle öğrencilerin gelişim süresince gösterdikleri davranışlarla ilgili bedensel, devinimsel, bilişsel, dil ve kişilik ile ilgili gelişim süresinin yaşa bağlı kategorize edilmesiyle ilgili bilgilerden yararlanılacaktır. (Yeşilyaprak, 2004)

Gelişim Öğrenme ve Öğretim adlı eserin bireyin doğduktan gelişimini tamamlayıncaya kadar her yaş döneminde değişen davranış kalıpları ve bunların dönemlere göre dağılımı kısmından yararlanılacaktır. (Senemoğlu, 2004)

Öğretim Planlama ve Değerlendirme adlı eserde ölçmenin konumuzla ilgili ölçümlerin güvenirliği, standart hatası, güvenirlilik kestirme yöntemleri, güvenirlilik katsayısı konularından yararlanılacaktır. (Tan, 2005)

Eğitimde Ölçme ve değerlendirme adlı eserde duyuşsal alandaki davranışların sınıflandırılması ve ölçülmesi psikomotor alandaki davranışların sınıflandırılması konusunda verilen bilgilerden yararlanılacaktır. (Tekin, 2004)

Öğrenme ve Öğretme adlı eserden düşünmeyi öğrenme, eleştirel düşünme, ve yaratıcılık konularındaki verilerden yararlanılacaktır. (Özden, 2003)

Eğitimde Program Geliştirme adlı eserin hedeflerin aşamalı sınıflandırılması, hedeflerin nitelikleri adlı başlıkların geçtiği program tasarısı hazırlama kısmından yararlanılacaktır. (Demirel,2005)

Ayrıca YÖK/Dünya Bankası’nın “Milli Eğitimi Geliştirme Projesi” ürünleri olan;

Okulda uygulama çalışmaları adlı eserin öğrenci uygulamalarıyla ilgili kısımlarından (Sands ve Özçelik, 1997)

Fakülte Okul İşbirliği adlı eserin öğrenci uygulamalarıyla ilgili kısımlarından (Koç ve Ark, 1998)

Okul Yönetimi adlı eserden (Meriwether ve Duyar, 1997) yararlanılacaktır.

 

  4-)Materyal ve Yöntem:

 

Eğitim süresi içerisinde öğretmen ve öğrenci arasında meydana gelen vakalarla ilgili verileri toplamadan önce bu tip yaşanmış vakaları ve çözümleri verimli çoklu disiplin anlayışına uygun nasıl toplanması gerektiği konusunda uzman biyoistatistikçilerin görüşüne başvurulmuştur. Tez yürütücüsü ders alma döneminde özellikle yaşanan ve önerilen çözümlerine yönelik değerlendirmelerin SPSS11 paket programında değerlendirmek üzere biyoistatistikçilerden ders almıştır. Dolayısıyla tez envanteri uzman görüşleri dikkate alınarak toplanmıştır.

Bu amaçtan hareketle aşağıda gösterilen tablo oluşturulmuştur.

   

 

Bu amaçtan hareketle aşağıda gösterilen tablo oluşturulmuştur.

 

VAK’A ANLATAN KİŞİNİN

ADI

 

SOYADI

 

YAŞI

 

CİNSİYETİ

 

AİLENİN YAŞADIĞI BİRİM [köy kasaba vb]

 

AİLENİN SOSYO EKONOMİK DURUMU [çiftçi-memur vb]

 

 

VAK’A 1

 

VAK’ANIN

 

YAŞANDIĞI YER VE ZAMAN [vak’ayı yaşayan kişinin yaşı ve sınıfın derecesi]

 

YAŞANDIĞI TARİH

 

VAK’ANIN OLUŞUM VE ORJİNAL TEPKİ ÇÖZÜMÜ

 

ÖĞRENCİNİN  ÇÖZÜM ÖNERİSİ

 

SINIFIN ÇÖZÜM ÖNERİSİ

 

HEYETİN ÇÖZÜM ÖNERİSİ

   

YYÜ Eğitim Fakültesi öğrencilerinden Okul Deneyimi-I, Okul Deneyimi-II ve Öğretmenlik Uygulamaları derslerinde her öğrenciden 5-6 vak’a istenmiş ve yaklaşık 250 tane yaşanmış öğretmen-öğrenci vaka’sı toplanmıştır.

Vakayı yaşayan öğrenci çözüm önerisinde bulunmuştur. Aynı zamanda sınıfta tez yürütücüsü ve danışmanı kontrolünde tartışılmış ve her vakanın sınıfça olası doğru çözümü belirlenmiştir. Daha sonra toplanan envanterler 3-4 kişiden oluşan pedagog heyetince her vaka’nın olası en doğru çözümü bulunacaktır.

Öğrenci envanterleri 2006-2007 ve 2007-2008 birinci ve ikinci ders dönemlerinde toplanmış ve toplanacaktır.

Sonuç olarak yaşanan gerçek vak’alar, öğrenci çözümleri, sınıf çözümü ve pedegogların önerdiği gerçek çözümler arasında karşılaştırmalı değerlendirmeler ortaya konacaktır. Böylece ülkemizdeki ilköğretim ve ortaöğretim sürecinde yaşanan sıra dışı vakalara öğretmen adayları ve öğretmenlerin ne kadar doğru tepki gösterdikleri ortaya çıkacak ayrıca öğretmen adayı tarafından geliştirilen doğru çözüm oranı, bu konudaki bilinç seviyesi (davranışlara uygun tepki seviyesi) hakkında genel bir bilimsel bilgi ortaya konacaktır.

Ayrıca öğrencilerin eğitim süresince yaşa bağlı olarak bedensel, devinimsel ve bilişsel davranışlarının bir çizelgesi ortaya konacaktır.

Sonuçta tezde gerçek öğrenci öğretmen vaka’ları, bunların olası çözümleri ve eğitim sürecinde öğrencideki gelişimlere bağlı davranış çizelgesi ortaya konacaktır.

Bu bilgilerin hepsi YYÜ Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Biyoloji Ana Bilim Dalı veb sitesine internet üzerine konacaktır. (www.biyolojiegitim.yyu.edu.tr)

 

5-)Kaynaklar:

 

YEŞİLYAPRAK B…, 2004 Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Pegem Yayıncılık

SENEMĞLU N…, 2004 Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Gazi Kitabevi

ÖZDEN Y…, 2003 Öğrenme ve Öğretme. Pegem Yayıncılık

TEKİN H…, 2004 Eğitimde ölçme ve Değerlendirme. Yargı Yayınevi

TAN Ş…, 2005 Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Pegem Yayıncılık

SANDS M…, ÖZÇELİK D.A…, 1997 Okullarda Uygulama Çalışmaları. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi ANKARA

MERİWETHER C…, DUYAR İ…, 1997 Okul Yönetimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi ANKARA

KOÇ S…, 1998 Fakülte-Okul İşbirliği. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi ANKARA

 

6-)Araştırma Olanakları:          

 

Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Biyoloji Ana Bilim Dalı’ndaki olanaklar;

-Laboratuarlar (mikroskop ve lup),

-Canon 300D dijital fotoğraf makinesi,

-AverVision 300, mikroskop uyumlu sunu kamerası,

Bunun yanı sıra ,  tez danışmanı ,Doc.Dr.Nasip DEMİRKUŞ ‘a ait;

-HP Pentium ll, IBM Pentium IV, IBM Celcrom, Pentium IV 1.8 MHz DELL Inspiron 2650 ve Toshiba Diz üstü bilgisayar,

-HP 4750 C scanner ve dia aparatı,

-HP 5500 C scanner ile pozitif (film), negatif (dia) ve fotoğraf aparatı,

-HP 3500 C scanner resim tarayıcı,

-Işık Kutusu Aparatı,

-Sanal ortamda resim ve görüntü rötuşları için grafik programlarının lisanslı ve tanıtım versiyonları. Örneğin Adobe PhotoBusiness Edition (lisanslı),Adobe Photoshop7, FineReader 7 deneme sürümü, HP Albüm, fotoğraf ve grafik (lisanslı) ,FilipAlbüm6 Suite tam sürüm, FilipAlbüm Professional deneme sürümü (sanal kitap hazırlama programı), çeşitli tarama motorları, Macromedia ürünleri ve bazı Microsoft sanal ürünleri çalışmada kullanılmak üzere; tanıtım versiyonları bulunmaktadır.

-YYU Eğitim Fakültesi Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı’nda bulunan Biyoloji Koleksiyonu (yaklaşık 10.000 adet dijital görüntü),

-YYU Eğitim Fakültesi Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı’nda bulunan scan edilmiş CHIP, PcNet ve Bilim ve Teknik Dergilerine (2002–2005) ait 3000 sayfalık koleksiyon,

-Babylon TDK sözlüğü, RED House sözlüğü ve toplam 40 tane sözlük.