Canlılığın temelinde,
fiziksel ve kimyasal bir bütünlük ve iş bölümü yatıyor.
Canlıların
cansızlardan farkı, bünyelerinde kimyasal tepkimeler yardımıyla enerji üretmek ve
bu enerji özelleşmiş işlemlerde kullanarak gereksinimlerini karşılamak.
Canlıların en önemli
özellikleri:
1. İçinde
bulundukları koşulları algılayabilme,
2. Bunlara
karşı tepki verebilme,
3. Enerji
üretimi için beslenerek gelişme,
4. Sahip
oldukları kalıtsal maddenin devamını getirebilmek için üreyebilme.
Hücrenin Bölümleri
ve Organeller
Bir hücre genel olarak 3 temel bölümden meydana geliyor: 1)
hücre zarı, 2) sitoplazma ve 3) organeller.
Özel Organeller
Hücrede iki özel organel var: Mitokondri ve kloroplast. Bu organeller diğerlerinden farklı olarak çift tabakalı zara
ve yapısına ve kendi DNA’larına sahiptirler. bu sayede de hücre bölünmesinden
bağımsız olarak kendilerini eşleyebilenl kloroplast
ve mitekondridir.
Diğer Organeller
Hücrelerde bulunan diğer organeller, hücre zarına
benzer yapıda tek tabakalı bir zarla çevrililer ve yalnızca hücre bölünmesi
sırasında kendilerini eşliyorlar.Bunlar;ribozom,lizozom,golgi,peroksizom,koful,endoplazmik
retikulum.
Çekirdek
Şekli ve konumu hücre tipine göre farklılık gösterebilen çekirdek, memelilerin
alyuvarları dışında tüm hücrelerde bulunuyor. Hücrenin beyni sayılan çekirdeğin
temel görevi, hücrenin kalıtım maddesini korumak ve gerektiği yerde gerektiği
şekilde kullanılmasını sağlamak. Çekirdek, sahip olduğu kalıtsal madde
sayesinde, hücre içerisindeki tüm protein sentezlerinin şifresini ve emrini veriyor.
Hücre bölünmesi sırasında da, bu kalıtsal madde kopyalanarak oğul hücrelere
geçiriliyor.
DNA
Sarmal yapıda birbirine dolanmış, çok uzun ve ince 2 iplikçikten oluşan DNA,
şeker ve fosfat moleküllerinden oluşan bir omurgadan ve canlılara tüm
özelliklerini veren baz diziliminden meydana geliyor. Kendisine alfabe olarak
yalnızca 4 harf kullanan bu baz dizilimi, her türün kendisine özgü uzunluk ve
bileşimde. DNA yapısına katılan 4 azotlu organik baz: Adenin,
Guanin, Sitozin ve Timin.
RNA
RNA, transkripsiyon yoluyla DNA moleküllerinden sentezlenen ve ondan çok daha
kısa olan, tek iplikçikli çekirdek asidi. DNA’daki deoksiriboz şekeri yerine riboz
şekeri, Timin bazı yerine de Urasil bazı içeriyor.
RNA’nın farklı görevlere sahip olan 3 tipi bulunuyor:
1)mRNA, 2) rRNA,
3)tRNA
Kök Hücreler
Kök hücreler, uzun zaman dilimleri boyunca bölünebilen ve kendilerini sürekli
yenileyebilen, gerekli koşul ve etkenler sağlandığında çok çeşitli hücre
tiplerine farklılaşabilen “özel” hücreler.
Günümüzde, kök hücre çalışmaları başlıca iki konu üzerinde
yoğunlaşıyor:
1) Kalp ve sinir hastalıkları başta olmak üzere dejeneratif
hastalıkların tedavisi,
2) Yeni doku ve organların üretimi
1.Hücre zarının görevleri nelerdir?
2.kök hücre nedir?önemini açıklayınız.
3.virüsler ve prokaryotların hücre
yapıları hakkında bilgi veriniz.
4.zardan geçen maddeler nelerdir?