Gece Avcılarının Görme Yeteneklerinin Bilimsel Açıklama 51 dk
Kuzey Botsvana. Gözün optik
merkezinde bulunan görme çukurlarındaki koni hücreleri sayesinde göreme
yetenekleri mükemmeldir ve ayrıntılı görebilirler. Odaklama yetenekleri mükemmeldir.
Hatta havada uçarak avlanan kuşların her bir gözünde iki tane görme çukuru
vardır. Marubu leyleği leş artıklarını yemesine
rağmen yiyeceğini önce yıkar. Akbabalarda yemekten önce yıkanır. Akbaba
karanlık çökünce görme yeteneğini kaybeder. Bizler gece görmek için yüksek
teknolojili gece görüş kameraları kullanırız. Görüntüleri görünmez bir ışıkla
aydınlatırız. İhaha kaplanlarının sürüsü ortya çıkıyor. Yukarda bir başka gece avcısı daha bekliyor.
Puhular, gözleri kafatasının yarısını kaplar. Böylece gece çok daha iyi
avlanabilirler. Baykuşlar kafalarını 270 döndürebilirler. Bunu biz
yapamayız. Denersek bile boyun damarlarımız kesilir ve bayılırız fakat
baykuşlarda çift atardamar var ve boyunlarını rahatlıkla çevirebiliyorlar.
Böylece önlerindeki ve arkalarındaki avı rahatlıkla görebiliyorlar.
İhaha sürüsü karanlıkta çok rahat
görebilirler. Çobi nehrinin iyice karanlığa
bürünmesini bekliyorlar. 1000 kadar bir buffalo sürüsü nehir kenarına su içmeye gelir. Buffalolarda gece görebilirler. Aslanların da gözleri gece görüşüne uygundur. Buffalolar tehlikeyi fark edip kaçıyorlar. Aslanlar
tarafından sıkıştırılan buffalo gece görme yeteneğine
sahip fakat aslanlar kadar iyi göremezler. Buffalolarda derinliği algılama yeteneği daha yavaştır. Buffaloyu öldüren aslanlar gece yaşamına ve gece avlanmalarına karşı kendilerini
geliştirmiştir. Aslanlar gündüzleri müthiş görme yeteneklerini yitirirler.
Gözlerindeki koni hücreleri artan ışığa tepki gösterir. Dünyayı yeniden renkli
görmeye başlıyorlar. Çok geçmeden güneş ışığı aslanların gece gözleri için
fazla parlak gelmeye başlar. Kestirmek için kendilerine gölge bir yer
aramaya başlarlar. Gündüz gözleri bizden iyi görmeyen
aslanlar hareket eden nesneleri bizden daha iyi fark ederler. Aslanlar avlanmak
için geliştirilmiş diyebiliriz. Gündüz büyük avlar ona göre değil.
Bilim, köpeklerin kedilerden daha iyi bir renk görüşü
olduğunu ispat etmiştir. Onlar dünyayı mor, mavi ve yeşil tayfta görürler.
Köpeklerin dürbün görüşü uzun çalılıkların arkasından
Filler yavrularına düşkün hayvanlardır. Gerekirse aslan sürüsüyle yüz
yüze bile gelebilirler. Gece avcıları için avlanma gösterisi başlıyor.
Gece avcılarının farklı özellikleri vardır. Bir Afrika mis kedisinin
kulakları son derece iyi duyar ve gözleri keskindir. Puhunun iki kulağının boyu
birbirinden farklıdır. Kulakların duyma derecesi farklı olduğundan puhular dışarıdaki
sesleri 3 boyutlu algılayabilirler. Hatta sadece ses yardımıyla avlanan bazı
kuşlar vardır. Gece avcısı olan bir diğer hayvan ise jenetlerdir.
Ama onları izleyen bir başka gece bekçisi daha var. Galagonların göz boyu ve göz yapıları daha farklıdır. Gözleri büyük bir pencere gibi ışık toplar.
Bu ışıklar gözün içinden geçer ve çomak hücrelerindeki ağ tabakaya düşer.
Çomaklar renkleri algılayamadığından görüşleri tek renkli olabilir. Aynı göz
başka gece görüş teknolojilerine de sahip. Işık optik sinirlerin yer aldığı
tabakalardan geçiyor ve daha sonra çomaklarda ışığa duyarlı pigmentlere boya
maddelerine çarpıyor. Çomakları ilk geçişte ıskalayan ışıksa yoluna devam ediyor ve tapethum adı verilen ve
ayna görevi yapan kısma yansıyor, çomakları uyarmaya gidiyor. Galagonun görme duyusunu çok iyi duyan kulakları
tamamlıyor. Baykuş kanatlarındaki saçaklar sayesinde ses çıkarmıyor ama galagonun gözleri onu kurtarıyor. Gece avcısı olan bir
diğer canlı ise steatomus cinsinden bir fare. Onun
dünyayı görüşü biraz bulanık. Kabarık gözleri ona geniş bir görüş sağlıyor. Bu
da ona tehlikeleri fark etmesi için gerekli. Gözleri en küçük bir saldırı
hareketini bile algılayacak şekilde evrimleşmiştir. Benekli puhunu gözlerinde
de kendine özgü numaralar var. Göze giren ve ağ tabakaya doğru yol alan ışık
pekten denilen ve ağ tabakayı besleyen bir perdeden geçiyor. Baykuşun gözleri
ışığa konilerden 500 kere daha duyarlı olan çomak hücreleriyle dolu. Gündüz
kuşlarında olduğu gibi baykuşun gözünde de çomak hücrelerince zengin küçük bir
görme çukuru var. Baykuş karanlıkta avının yerini hiç şaşırmadan tayin
edebilir. Kedilerin görme yeteneklerinin arkasındaki sır nedir?
Kedilerin gözlerinde çok sayıdaki çomak hücrelerinin dışında
ışığı yansıtan tapethum adlı bir zar tabakası oldukça
gelişmiştir. Kedilerin gözleri insanların gözlerinden 150 kat daha fazla ışık
yansıtır. Gözlerindeki tuhaf parıltı bunun sonucudur. Ayrıca gözdeki
parlaklığın bir diğer sebebi gözlerindeki rivoflavin adındaki vitamindir. Aslanlar, baykuşlar ve Şaprak çakallarının da görüşü de
köpeklerinki gibidir. Renkleri ayırt edebilir ve odaklandıkları şeyi ney
görebilirler. Sauti aslanları dolunay varken
avlanmazlar. Aslan mükemmel gece görüşüyle gece avcılarının kralıdır. Gece
görüşü az olan zavallıların ise karanlıktan sakınması gerekiyor.
Aşağıdaki Soruların
Cevapları Filmin Ayrıntıların da vardır
1-Avcı
kuşların görme yeteneğinin yüksek olmasının nedeni nedir?
2-Hayvanların
gece görmesini sağlayan hücre hangisidir?
3-Gece
gören baykuşlar neyle beslenir?
4-Kedilerin
görme yeteneklerinin arkasındaki sır nedir?
5-Ormanlar
kralı aslanlar ünlerini müthiş gözleri sayesinde mi kazandı?