5-A-Tez, proje, yayın…vb öneri ve yazım kurallarının amaçları nelerdir?

B-Bu kuralların hangi durum ve konumlarda dogma ve hangi durum ve konumlarda esnek olmalıdır? Alternatif çözümler önerin.

İpucu;kurallar sunulan çalışmaları daha berrak ve verimli anlaşılabilir hale getiriyorsa yaralıdır.

C-5
A-Tez çalışmalarına, proje ve raporlarına bir standart getirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bilimsel bir çalışmayı belirleyen en temel özellik, belirli bir yöntem kullanılarak yapılmış olmasıdır. Yöntemi olmayan bir bilimsel çalışma düşünülemez. Akademik düşünme, öncelikle bilginin nasıl elde edileceğine ve elde edilen bilginin nasıl kullanılacağına yönelik bir düşünme biçimidir. Dolayısıyla, bu Yönerge kapsamında üretilecek olan kuramsal ve / veya görgül (ampirik) tüm tezler, akademik düşünme biçimine uygun olarak ve akademik derinliği sağlamayı amaçlayarak hazırlanmalıdır. Örneğin, bilimsel çalışmada belirli bir yöntemin izlenmesinin yanısıra tezde üslup birliği sağlanmalıdır. Tez içinde diğer kaynaklardan yapılan alıntılar ve aktarımlar birbirini takip eder şekilde verilmemelidir. Yapılan alıntılar ve aktarımlar tez yazarının yorum, açıklama, eleştirileri ile harmanlanarak verilmelidir. Bilimsel araştırma/içerik ve bilimsel yöntemler (içerik olarak yöntem ve teknik olarak yöntem) bakımından sınırlarının çizilmiş olması, çalışmaların bilimsel niteliği bakımından

önem taşımaktadır. Araştırmacının, yaptığı çalışmanın bilimsel etik ve geleneklere ters düşecek bir yol ve yardıma başvurmaksızın kendisi tarafından yazılmış olduğunu; yazılı eserlerden yapılan tüm aktarma ve alıntıları, kullandığı her bölümde, paragrafta ve cümlede uygun alıntı biçimiyle göstermesi gerektiğini kabul etmiş sayıldığını bilmesi de bilimsel etik bakımından önem taşımaktadır.Bu şekilde bir araştırmanın esin kaynağı kimdir ,hangi çalışmadan alıntı yapılmıştır öğrenilir.Daha önce çalışma yapıldığı anlaşılır ve daha önce çalışma yapan kişi anılarak onun başarısından başka başarılı eserler çıkarılır.Var olan bu kurallar bir tezin dış görünüşünden ziyade içindeki bilginin kalitesinin ayrımına varılmasını sağlar.Örneğin çok iyi hazırlanmış bir çalışma kurallara uyulmadan yazıldığında inceleyen uzman tarafından kolay anlaşılmaz.tez kurallarına uyulmadan yazıldığı için ciddiye alınmayabilir.Yaptığı alıntıları belirtmediği için hırsız konumuna düşebilir.Dış görünüş bakımından yeterince düzgün olmadığında kabul edilmeyebilir.Ciddiyetsizlikle özverisizlikle suçlanabilir.

B- Bu yönergede, Araştırma ve Yöntem ana başlığı altında yer alan başlıklar, araştırmacıya hem tez önerisi oluşturma sürecinde hem de tez yazım sürecinde yol göstermeyi hedeflemektedir. Kuramsal tezlerde, bu başlıkların tez metnine salt başlık olarak (tezin adı, konusu, amacı...gibi.) yansıması araştırmacının isteğine bağlıdır ve giriş bölümünde ele alınacak şekilde metne dahil edilebilirler. Ancak, görgül araştırma içeren tezlerde, söz konusu konuların alt başlıklar halinde incelenmesi daha uygundur.Genel kurallara tüm yayınlarda uyulmalıdır.Ancak özel kurallar olmalı ve bilimin alanına göre esneklikler olmalıdır.Her bilimin kendine özgü bir sunum tarzı vardır.Matematik alanında hazırlanan bir tezle Fizik alanında hazırlanan bir tezin kendine has bir sunum üslubu vardır.Bu durumlarda esneklikler olmalıdır.Fizikte teori ağır basarken eğitim bilimlerinde uygulamalar ağır basar.Yaşa,Eğitime,Cinsiyete,ülkeye,bölgeye,şehre göre hazırlanan tezlerde esneklik olmalıdır.Çünkü her yerin imkan ve sınırları farklıdır.Ankara’da tez hazırlayan bir araştırmacının ulaşacağı veri tabanları ile Van’ın bil ilçesinde tezini hazırlayan bir araştırmacının elde ettikleri veriler,sonuçlar,olanaklar farklıdır.Bu nedenle hazırlanacak ve sunulacak tezinde farklılıklar olabilir.Bir araştırmacı uyguladığı test sorularını anket sorularını vb. teze dahil etmezken bir başkası anket sorularını,test sorularını vb. tezine dahil edebilir.Bir araştırmacı tezine grafikleri koyarken bir araştırmacı sadece sonuçları tezinde vurgulayabilir.Bu kişinin tezindeki ahenge ve uyuma,konunun gidişatına,vurgulara,sınırlara göre değişkenlik gösterebilir.Kişinin sağlık sorunlarına göre özveride bulunulabilir.Maddi imkanlarına göre esneklik gösterilebilir.Ama her durumda esin kaynağını ve alıntılarını belirtmelidir.Çünkü daha önce yapılmış çalışmanın hakkı yenmemelidir.Sağlık problemi yaşayan bir araştırmacıya tez,proje,yayın hazırlarken daha uzun bir süre verilebilir.Çalışmanın sınırları daraltılabilir. Filiz HAVSUT

C-5
A- Halil İbrahim YÜCEL

C-5
A- Tez, proje,yayının hazırlanmasındaki öncelikli amacı toplumsal sorunları bilimsel bir bakış açıyla çözmeye çalışan ve toplumsal refah seviyesini yakalatmaktır.Toplumsal hayatı kolaylaştırmak , çağın

B- Şu açıdan esnek olmalıdır: öncelikle hangi yörede veya bölgede hazırlanacaksa o yöreye göre esnek olmalıdır. O yörenin veya bölgenin ihtiyaçlarını ve toplumun ihtiyacını göz önünde bulundurmalıdır. Örneğin Van bölgesini ele alalım; eğer derslerimizde gidip tuz gölünü işlersek yeterince anlaşılmayabilir.ama Van gölünü işlersek proje veya konu tam olarak oturur. Tezin veya projenin bilimsel gelişmelere, toplumsal ihtiyaçlara , o bölgenin coğrafik şartlarına uygun olarak esnetilmesi lazım.  Tezin veya projenin  genel ilkelerine göre de değişmez olmalıdır. Mahmut AYAZ

C-5
A- Tez,proje,yayın…vb öneri ve yazım kurallarının çeşitli amaçları bulunmaktadır.Bu çalışmaların anlamlı,anlaşılabilir,okunaklı,yalın,okuyucuya vermesi gerekli olan özü vermede,konu ile ilgili veya konu hakkında fazla ilgisi ve bilgisi bulunmayan kişilerinde bu çalışmalar hakkında bili edinebilmesi ve yararlanabilmesi ve bu sayade kendini geliştirebilmesi ve ulusal ve uluslar arası bir birlğin ve bütünlüğün olması… vb yönlerden bu kuralların olması gereklidir.

B- Bu kurallar belirlenirken çeşitli hususlara dikkat etmek de fayda vardır.Bilimsel bilgiler verilirken,anlatılırken ve yazılırken kesinlikle herhangi bir yazım yanlışına gidilmemelidir.Çünkü bu bilgilerin doğruluğu olup;yanlış yazımlarda yanlış olarak algılanabilir.Bana göre yazım kuralları:nesnel olan bilgiler yazılırken hataya düşülmemeli ancak sübjektif olarak yazılan araştırmalarda çeşitli esneklikler(noktalama işaretleri,sayı yazımı,imla bütünlüğü) yapılabilinmelidir. Mehmet TURHAN

C-5
A- Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşıdakinin anladığı kadardır."( Hz.Mevlana)

Bir tezi,projeyi yada yayını hazırlarken yazım kurallarına uyulması,öncelikle anlatmak istediklerimizin daha iyi anlaşılmasını sağlar.Hazırladığımız tez,proje yada yayın çok büyük yenilikler,çok önemli buluşlar içerebilir.Ama önemli olan bu bilgileri ve buluşları anlaşılır hale getirmektir.

Yeni bir bilgi ya da yayının en önemli özelliklerinden biride anlaşılır,sade,açık ve net bir anlatım diline sahip olmasıdır.Yaptığımız çalışmayı okuyacak birinin( ki bu yaptığımız çalışmanın alanında uzman kişiler de olabilir ya da herhangi bir okuyucu da olabilir) vermek istediğimiz mesajı bilgiyi çok iyi anlayabilmesi ve bunu hayatında uygulayabilmesi için yazım kuralları olmalıdır.

Ortak bir payda altında toplanmış,düzenlenmiş kuralların bu çalışmalara inanılmaz faydaları olacaktır.Çünkü bu kurallar yapılan çalışmanın amacını görevini işlevini daha anlaşılır hale getirecektir.

Bir çalışma çok büyük buluşları,özgün bilgileri ve insanlık açısından çok değerli bilgileri muhteva edebilir.Ama eğer insanlar bunu anlayamıyorsa o zaman o çalışmanın pek bir değeri olmayacaktır.Önemli olan çalışmanın içerisindeki mesajların hitap ettiğimiz insanlar tarafından kesin net bir şekilde anlaşılmasıdır.

B- İnsan;doğru kullandığı bilginin alimi, kullanmadığının hamalı, eksik ve yanlış kullandığı bilginin cahilidir.

Yukarıdaki cümleden hareketle,eğer yaptığımız çalışmalar ile elde ettiğimiz bilgileri kendimiz ve elde ettiğimiz bilgileri paylaştığımız kitle çalışmamızdan çıkan sonuçları doğru ve iyi bir şekilde kullanamayacaksa o zaman çalışmamız çok da önemli değildir.

Önemli olan insanların ve bizim bu çalışmalardan ne ve ne kadar anladığımızdır.

İşte bu nedenlerden dolayı yaptığımızın çalışmalardan daha sonuçlar elde etmek daha iyi anlaşılmak istiyorsak bazı kuralların olması gerekir.Bu kurallar varmak istediğimiz hedefe bizi daha hızlı ulaştırmalı ve vermek istediğimiz bilgileri daha anlaşılır hale getirmelidir.Eğer kurallar bizi engelliyor ve çalışmalarımızın sonuçlarını ortaya koymakta zorluk yaratıyorsa o zaman kurallar değiştirilmelidir.Çünkü kurallar fayda sağlamalıdır,zarar veriyorsa kuralların anlamı yoktur. Nihat KOTLUK

C-5
A- Tez proje veya bilimsel yayın hazırlamanın en büyük amacı toplumu refaha kavuşturmaktır. Bu yayınların yaptığı veya yapacağı her ne varsa toplum için kalıcı çözümler önermeli ve yapmalıdır. Ülke geçmişinde yapılan bir çok çalışma hep eksik ya da yanlış hazırlanmıştır bunların düzeltilmesi gerekir

Çoğu çalışmada batı kültürüne göre hazırlanmış ve ülkemize uygulanmıştır. Elbette bunların sonuçları yanlış çıkacaktır. Bir zeka testi dahi batıdan esinlenerek hazırlanıyor veya yabancı psikologlara hazırlatılıyor, böyle bir psikolog benim yaşadığım vanın çevre şartlarını ya da ekonomik değerlerini nereden bilecek ki. Onların hazırladığı zeka testinden benim zekamın oranı ne çıkacaktır ki?

Osmanlı devleti bir şekilde değişik sorunlarla karşı karşıya geldiğinde, devlet aydınlarının yaptığı bütün çalışmalar işe yaramadı ve sonunda yıkılmak zorunda kaldı. Çünkü yapılan çalışmalar başta jön Türkler olmak üzere batı kültürünü bilen kendi halkının ihtiyaç ve gereksinimlerini unutan kişiler tarafından yapıldı ve hiçbir işe yaramadı.
B- Toplumsal surunlar her şeyin önünde gelir ve bu düzeltilmezse bilim de olmaz, ilim de olmaz bize düşen öncelikle toplumsal sorunlarımızı belirleyip gidermeye çalışmalıyız. Ya da bilimsel çalışmalarımızı toplumsal veriler ve kültürel veriler çerçevesinde hazırlamalıyız.

Fen bilgisi öğretimin de yaşadığım en büyük sorun çalışmaların kültürel değer içermemesidir. Toriçellinin acık hava basıncı ile ilgili yaptığı deneyi pek anlamazlar fakat YYÜ de görevli bir bilim adamının Van gölü kenarında yapacağı açık hava basıncı deneyini elbette daha iyi anlayacaklardır. Elbette Toriçelliden bahsedeceğim fakat çocukların sadece öğrenmesi gerektiği kadar.

Denizden tuz çıkarılabildiğini herkes bilir fakat bunun nasıl olduğunu kimse bilmez. Kimse beni canik te çıkarılan tuz tesisatına göstermedi bende öğrencilerimi götürmedim.

Şüphesiz bu örnekler çoğaltılabilir.

Sonuç olarak şunu belirtmek isterim her bilimsel çalışma muhakkak çevre şartları (ekonomik veya sosyal imkanlar)göz önünde bulundurmalıdır. Amaçlarda bu ölçüde hazırlanmalıdır.

Hatta kriterler de buna göre belirlenmelidir. Ve her bilimsel çalışmanın uygulanabilirliği teyit edilmelidir. Bilimsel çalışma kriterleri; bir sonuca ulaşma, bilimsel bilgiler içerme, ve topluma faydalılık açısından dogma olmalıdır ve değişmemelidir. Fakat yazım kuralları, belki de dil, yada alan gibi unsurlar esnek olmalıdır. Salih GÜLEN

C-5
A-Yapılmış, Yapılan ve yapılacak tüm bilimsel çalışmaları belli bilimsel yöntem ve teknikler altında toplamak gerçekten kolay değildir. Bilimin Uluslararası seviyede çok yönlü gelişmesi, gelişen, gelişecek yeni teknolojiler ve yapılan, yapılacak yeni bilimsel araştırmaların çok yönlü olması buna neden olmaktadır. Yapılan çalışmanın içerinin özenle yapılması okuyanın neyi nerede bulacağını bilmesine kolaylık sağlar. Buda zaman kaybını önler. Özet çok önemlidir. Okuyucunun bu makale hakkında genel bir görüş sağlaya bilmesi adına önem arz eder. Bence belirlenen kuralların gerekliliği yayının anlaşılması için çok önemlidir.

B-Yayının anlaşılması için kurallar gerekli ve önemlidir. Fakat sıkı kurallara bağlılıkta yanlıştır. Okuyucuyu kurallarla boğmakta çalışma için tehlikelidir. Bence en önemli kural çalışmanın yalın anlaşılabilirliğinin yüksek olmasıdır. Sinnur ACAR

C-5
A-Bir tezin amacı yapılan bir çalışmanın nasıl yapıldığı, hangi yöntemlerin izlendiği ve çalışmanın sonucunda ne bulunduğuyla ilgili bilgi vermektir. Bunun öncesinde o çalışmayla ilgili yapılan çalışmalar gerekli literatür araştırması yapılarak elde edilir ve sonrasında kendi yaptığımız çalışmayla ortak olan yönleri, farklı olan yönleri karşılaştırılır. Yaptığımız çalışmanın endüstriyel anlamda insanlığa ne gibi faydalar saglandığı uygun bir dille anlatılır.Tez,proje ve yapılan yayınlardaki temel amaç bu şekilde ifade edilebilir.

Tez yazım kurallarının amaçları ise;

1-Tezin kolay anlaşılır bir dille, Türkçe ile Türkçe yazım kurallarına uygun olarak yazılmasını sağlamaktır.

2- içindekiler kısmında tezin bölüm ve alt bölümleri başlangıç sayfa numaraları belirtilerek sıralanır.Bu sayede ilk etapta tezi inceleyecek bir kimsenin istediğine ulaşıp ulaşamayacağı hakkında fikir sahibi olması kısa yoldan sağlanmış olur.

3- Tezde kullanılan kısaltmaların listesi verilir ve bu sayede herkesin anlaması sağlanmış olur. Tezi okuyabilecek herkesin bildiği kabul edilen kısaltmaların listelenmesi gerekmez.

4- Tez yazım kuralları sayesinde tez ve diğer çalışmalar daha anlaşılır ve herkesin anlayabileceği bir formatla yazılmış olur.

B- tezlerin tamamı enstitünün belirlediği formatla yazılmalıdır. Bu hem anlaşılır kılar, hem de okuyanın anlamadığı yerlerde kuralları kontrol edeceği bir tez yazım kavuzuna erişmesi kolay olur. Ancak tezlerin kontrol aşamasında paragrafların girinti ve çıkıntılarında yada alınan çıktılarda oluşan ufak kaymalar konusunda daha esnek olunması, çok zor düzeltilecek olan detayların fazla zaman almasını önleme açısından tezi yazan kişiye fayda sağlamış olur. Sümeyra SAVAŞ ACAR

C-5
A-Tez,proje,yayın ….vb öneri ve yazım kurallarının belirli bir amaçlarının olması her şeyden önce belirli bir disiplinin sağlanmasına yöneliktir.Bu disiplin yapılan çalışmanın daha kolay, daha net,daha erken sürede,çalışmanın vermek istediklerinin neler olduğu,ulusal ve uluslar arası alanlarda belirli bir sistematiğin oluşturulması,yapılan çalışmalar,oluşturulan eserlere ulaşmada kolaylık sağlanması v.b gibi özellikler açısından olması gerektiği düşünülerek konulmuştur.

B-Yukarıda belirtmiş olduğum bu kurallar örneğin uluslar arası bir konferansta bir kongrede,yayımlanan bir makalede bir yazımsal kurallara uyularak ele alınmak durumundadır.Buna tam olarak “dogma” demesek te bu anlama gelebilir.Her ne kadar son yıllarda özellikle akademik dil İngilizce! Olarak kabul edilse de uluslar arası bir yayımda bu yazım kurallarına riayet edilmelidir.

Ancak bir ulusal,yerel,bölgesel; bildiri,makale yayını,tez sunumu,dergi yayını,konferans,kongre gibi yerlerde yapılan çalışmalarda bir “dogma” şeklinde herkesin kendisinin belirlediği kurallara riayet edilmesi gerçek anlamda bir dogmaya yöneliştir.Dolayısı ile bu gibi durumlarda esneklikler yapılarak ortak bir kurallar bütünü elde edilebilir.Bu bütünde dogmalar şeklinde değil de yapılan çalışmanın özelliği,yapısı,amaçları, kapsamları, kısaca o çalışmayı bütünleyici şekilde ele alınarak kurallara riayet edilecek şekilde esnek olmalıdır. Şahin İDİN

C-5
A-Tez, proje, yayın… vb öneri ve yazım kurallarının çeşitli amaçları bulunmaktadır. Bu çalışmaların anlamlı, anlaşılabilir, okunaklı, yalın, okuyucuya vermesi gerekli olan özü vermede, konu ile ilgili veya konu hakkında fazla ilgisi ve bilgisi bulunmayan kişilerinde bu çalışmalar hakkında bili edinebilmesi ve yararlanabilmesi ve bu sayede kendini geliştirebilmesi ve ulusal ve uluslar arası bir birliğin ve bütünlüğün olması… vb yönlerden bu kuralların olması gereklidir.

B-Bu kurallar belirlenirken çeşitli hususlara dikkat etmek de fayda vardır. Bilimsel bilgiler verilirken, anlatılırken ve yazılırken kesinlikle herhangi bir yazım yanlışına gidilmemelidir. Çünkü bu bilgilerin doğruluğu olup; yanlış yazımlarda yanlış olarak algılanabilir. Bana göre yazım kuralları: nesnel olan bilgiler yazılırken hataya düşülmemeli ancak sübjektif olarak yazılan araştırmalarda çeşitli esneklikler(noktalama işaretleri, sayı yazımı, imla bütünlüğü) yapılabilinmelidir. Veysel İÇLİ

C-5
A-Tez, proje, yayın, önerilerde metinleri, mantıklı bir sıra ile, zengin kelime hazinesine dayalı, açık ve sade ifadelerin kullanıldığı, imla kurallarına büyük özen gösterildiği bir yazı olması, kolay okuma ve anlaşılabilir olması etkinliğini arttırır. Fikirlerin akıcılığı, noktalama işaretleri, yazı düzeni, cümle yapıları okuma etkinliğini büyük ölçüde belirler. Bu çerçevede yazılan tez, proje, yayın, öneri vb. metinlerde herhangi bir konu da araştırma yapmak istediğimizde neyin nerde ve nasıl olduğunu daha kısa zamanda bulmamıza ve bilgiyi daha düzenli bir şekilde elde etmemize yardımcı olur.

B-Bu kullar deneysel çalışmalarda biraz daha esnek olmalıdır. Volkan TAŞDEMİR